Nhìn công ty chứng khoán dưới góc độ thị phần

• Chứng khoán
• 2020-08-31

Bảng xếp hạng thị phần không chỉ nêu bật thị phần của từng công ty chứng khoán và mức độ cạnh tranh kinh doanh môi giới mà còn có nhiều chức năng riêng khác. Tháng trước, giá trị thị trường bình quân mỗi phiên chỉ đạt 100-1.200 tỷ đồng / phiên. Nếu giá trị giao dịch bình quân của một công ty chứng khoán khoảng 2-3 tỷ đồng / phiên thì có thể chiếm 2-3% thị phần. Đồng thời, trong khoảng một năm trở lại đây, các công ty chứng khoán chỉ nắm giữ 3,5-4% thị phần, nghiễm nhiên đứng trong tốp 10 về “lấy số” và chứng tỏ hiệu quả kinh doanh. Có nhất thiết phải đạt giá trị giao dịch từ 20 đến 30 tỷ đồng mỗi phiên? Bốn đến năm năm trước, tất cả các công ty chứng khoán cần là khách VIP. Thậm chí, có người còn nói đùa rằng ông chủ vừa chi tiền vào thị trường chứng khoán. Khoảng cách giữa 2-3% và 3,5-4% không còn xa, nhưng cuối cùng, biểu đồ thị phần chỉ còn xuất hiện dưới những cái tên quen thuộc. Theo thời gian, một số cái tên mới sẽ bật lên, nhưng thời gian tồn tại không lâu. Điều này chứng tỏ sự đuối sức của các công ty chứng khoán cấp thấp.

Mặt khác, nếu một công ty chứng khoán không nằm trong top 10 gặp vấn đề về thanh khoản, thậm chí một hoặc hai mối nguy hiểm là điều hiển nhiên. Giả sử công ty chứng khoán chiếm 1% thị phần thì khối lượng giao dịch hàng ngày chỉ khoảng 1 đến 12 tỷ đồng. Nếu công ty chứng khoán không có tiền trả chứng từ lưu ký, hoặc không có tiền trả cho khách hàng, nghĩa là công ty chứng khoán không có số tiền tương đương hoặc ít hơn, chỉ bằng vốn của nhà đầu tư cá nhân VIP.

Các công ty chứng khoán quy mô hàng chục đến hàng trăm tỷ đồng, thậm chí thiếu 3 tỷ đồng thì phải hoạt động, thậm chí trả nợ vay là điều khó khăn, nguy cơ phá sản là điều hiển nhiên. Cũng cần nói thêm rằng, công ty chứng khoán bị kiểm soát đặc biệt hay công ty chứng khoán “dính” vào doanh nghiệp nhỏ và vừa là Đồng An và các con dấu thanh khoản khác, mới đảm bảo được thị phần…%. Điều này cho thấy các công ty chứng khoán này đã “dội” vốn như thế nào.

Hay nói cách khác, giả sử công ty chứng khoán chiếm khoảng 2% thị phần, nghĩa là ở mức trung bình, giá giao dịch La trong giai đoạn này chỉ khoảng 2-24 tỷ đồng. Giả sử CTCK “vượt rào đòn bẩy” thay vì 60/40 theo quy định (NĐT bỏ 60% và CTCK cho vay 40%) thì sẽ giảm xuống 1: 4 (1 giảm 4), Có nghĩa là, nguồn vốn mà các công ty chứng khoán hỗ trợ cho nhà đầu tư chỉ khoảng 20 tỷ đồng. Nếu 20 tỷ đồng giảm 50% nghĩa là thị trường giảm mạnh trong mười ngày giao dịch và mức lỗ chỉ khoảng 10 tỷ đồng.

Như đã nói ở trên, 10 tỷ đồng không phải là nhiều tiền. Các công ty chứng khoán, thực tế, chỉ cần 3 ngày thị trường lao dốc, các công ty chứng khoán sẽ hoang mang, tức tình hình tài chính quá yếu.

Giả sử công ty chứng khoán có khoảng 10% thị phần và 20% (hoặc 2% thị phần) là bán khống thì giá trị giao dịch bán khống sẽ chỉ khoảng 20 tỷ đồng, và phí giao dịch là giao hàng. 0,2% giá trị. Đối với dịch thuật, mức phí tương ứng là 20 triệu đồng, dùng để trả các loại phí, thường là hoa hồng khoảng 30 – 40%.

Nằm trong top 3 công ty chứng khoán có 10% cổ phần trên thị trường, 20% tổng giá trị giao dịch bán khống không đủ chi cho hoạt động tháo dỡ, nhưng số tiền kiếm được chỉ 20 triệu đồng mỗi phiên, tương đương với 0,002% giá trị giao dịch. Điều này mang lại rất nhiều vấn đề: Thứ nhất, nếu các công ty chứng khoán muốn kiếm nhiều tiền hơn, họ sẽ phải tăng tỷ lệ người bán khống. Nhưng chỉ hy vọng rằng thị phần lớn sẽ tăng lên. Nói đến đây, nhiều người có thể nghĩ rằng nguy cơ bán khống trên thị trường không chỉ đến từ các công ty chứng khoán nhỏ hơn, mà còn từ các công ty chứng khoán lớn. Rõ ràng, Công ty Chứng khoán HSC đã bị phạt vì bán khống. Lợi thế về thị phần và áp lực giữ thị phần đã khiến các công ty chứng khoán lớn phải “sa lưới” trước các quy định của cơ quan quản lý.

Thứ hai, tìm cách khác, chúng tôi đã nói chuyện, chúng tôi cảm thấy rằng việc bán khống đôi khi rất khó và đe dọa thị trường, nghĩa là bán khống là rất lớn và chỉ tồn tại: nhiều công ty chứng khoán đang thay đổi. Chứng khoán khống, nhưng không khả thi do hoạt động này chỉ tập trung ở một số ít công ty chứng khoán có lợi thế trên.

Nếu vậy, cơ quan quản lý sẽ chỉ phải đóng băng khu vựcMạnh tay sẽ dễ dàng nhận ra hành vi bán khống và bị công ty chứng khoán phạt nặng.

Theo Công ty Đầu tư Tài chính Sài Gòn